Du lịch chăm sóc sức khỏe (Health Tourism): Định nghĩa xu hướng

Du lịch chăm sóc sức khỏe là một xu hướng mới trong vòng 20 năm trở lại đây. Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về hình thái du lịch này; ví dụ như theo Stojanovic & Randelovic (2010) thì: “Du lịch chăm sóc sức khỏe là việc tìm kiếm việc điều trị y tế với một chi phí rẻ hơn và nhanh chóng hơn”. Theo quan điểm này thì du lịch chăm sóc sức khỏe có thể phân ra hai trường phái là: Du lịch trị liệu (Medical Tourism) và du lịch Wellness.

Năm 2021, Tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc (UNWTIO) và Ủy hội Du lịch Châu Âu (ETC) đã định nghĩa lại về hình thái du lịch này như sau:

“Du lịch chăm sóc sức khỏe bao gồm những yếu tố nền tảng giúp một cá nhân cải thiện sức khỏe thể chất, tinh thần & tâm thức thông qua các hoạt động cụ thể; nhằm thỏa mãn các nhu cầu & cải thiện chất lượng cuộc sống tốt hơn so với môi trường & xã hội hiện tại.”

Vậy, chúng ta hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về hai khái niệm trong loại hình du lịch trên như sau:

I. Du lịch chăm sóc sức khỏe trị liệu (Medical Tourism):

1. Định nghĩa:

Du lịch trị liệu là một xu hướng được ưa chuộng trong những năm gần đây. Trước đây, có quan niệm việc đi đến những thị trấn hẻo lánh, khu vực danh lam thắng cảnh, ven biển… để nghỉ dưỡng chính là du lịch chăm sóc sức khỏe. Một số khác thì lại cho rằng việc đi nước ngoài chữa bệnh mới là quan niệm đúng. Ngoài ra, ta cũng có thể hiểu đơn giản du lịch chữa bệnh chỉ là sự kết hợp giữa hai dịch vụ du lịch và chữa bệnh tại cùng một địa điểm; mà các dịch vụ có đặc tính này thì rất đa dạng như: thay thế nội tạng, phẫu thuật thẩm mỹ, nha khoa… Các dịch vụ này thường rẻ và thuận tiện hơn khi thực hiện ở các nước tiêu biểu như: Thái Lan, Singapore, Ấn Độ hay Đài Loan.

Cũng theo tổ chức UNWTO và ETC, du lịch trị liệu được định nghĩa là:

“Du lịch trị liệu bao gồm những nguồn lực và dịch vụ y tế (cả xâm lấn & không xâm lấn) như: chuẩn đoán, điều trị & chữa trị, phòng ngừa & phục hồi.”

2. Một vài dịch vụ trong du lịch trị liệu

• Thủy (Balneology)/ Nhiệt (Thermal) trị liệu: loại hình này gần giống như spa, nhưng bao gồm thêm những dịch vụ & tư vấn y tế chuyên nghiệp.
• Trị liệu bằng nước biển (Thalassotherapy) là liệu pháp sử dụng nguyên liệu tự nhiên từ đại dương như khí hậu, nước biển, rong & tảo biển, bùn & cát…
• Trị liệu dinh dưỡng là phương pháp tác động đến cân nặng thông qua chế độ ăn kiêng, thải độc, chỉ dẫn ăn uống lành mạnh để xử lý các trường hợp thừa & thiếu cân trầm trọng.

Đọc thêm: Chăm sóc sức khỏe với 5 hành động đơn giản mỗi ngày

II. Du lịch chăm sóc sức khỏe wellness (Wellness tourism)

1. Định nghĩa:

Du lịch Wellness là hình thức du lịch bao gồm các yếu tố y tế, sức khỏe, thể thao & thể lực, các loại hình thám hiểm. Theo Bushel & Sheldon, đây là một hình thức kết hợp giữa du lịch với các loại hình rèn luyện thể chất, chăm sóc sắc đẹp, sức khỏe hay thực hành chánh niệm & tâm thức với sự kết nối với cộng động & thiên nhiên. Thậm chí, từ thời Hy Lạp cổ đại, từ Wellness cũng được định nghĩa tương đương với du lịch kết hợp chăm sóc sức khỏe.

Đọc thêm: Wellness – định nghĩa “chuẩn” về một lối sống khỏe toàn diện và chủ động

Theo định nghĩa của UNWTO và ETC, du lịch Wellness là:

“Hình thức du lịch nhằm cải thiện và cân bằng các yếu tố nền tảng của cuộc sống như thể chất, tinh thần, cảm xúc, sở thích, trí tuệ & tâm thức thông qua các hoạt động chủ động rèn luyện thể chất, cải thiện thói quen sinh hoạt và nâng cao chất lượng cuộc sống như: ăn uống lành mạnh, nghỉ ngơi đúng cách, tập luyện thể thao, nghỉ dưỡng và trị liệu..”

Đọc thêm: Chăm sóc sức khỏe với 5 hành động đơn giản mỗi ngày

2. Một vài ví dụ trong du lịch wellness

• Spa: sự kết hợp của 2 từ trong tiếng Latin Sanus (Sức khỏe) và Aquam (Nước), có nghĩa là trị liệu bằng nước. Hiện nay, Spa được mô tả như một liệu pháp cải thiện sức khỏe tổng thể thông qua hàng loạt những phương pháp chuyên biệt; mà thông qua đó làm phục hồi & tươi mới tâm – thể – trí (theo Mak, Won & Chan, 2009). Ví dụ, trong thực tế, Spa có tác dụng rất hiệu quả đến việc cân bằng nhiệt độ & lượng nước trong cơ thể mà chỉ thông qua nước máy thông thường kết hợp với một số phụ gia đơn giản như muối..
• Làm đẹp & chống lão hóa (Beauty and anti-aging): các công nghệ, sản phẩm giúp cải thiện vóc dáng, làn da & ngoại hình của một cá nhân (Smith & Puckzo, 2008)
• Thể thao & Fitness (Sport and Fitness): các hình thức cải thiện thể lực, thể chất của một cá nhân thông qua các hoạt động thể thao chuyên biệt và được hướng dẫn bởi các chuyên gia (Sheldon & Park, 2009).
• Du lịch tâm thức (Spiritual tourism): là hành trình tìm kiếm sự kết nối với bản thân nội tại (Mansfeld & McIntosh, 2009) như hành hương đến các địa điểm tôn giáo linh thiêng, v.v..

• Medical tourism: Du lịch trị liệu
  • Surgical: Ngoại khoa
  • Therapeutic
    • Balneology/Thermal: Thủy/Nhiệt trị liệu
    • Thalassotherapy: Trị liệu bằng nước biển
    • Nutrition/weight loss: Trị liệu dinh dưỡng/giảm cân
• Wellness tourism: Du lịch wellness
  • Physical: Vật lý
    • Spa
    • Beauty & anti aging: Làm đẹp & chống lão hóa
    • Sport & Fitness: Thể thao & Fitness
  • Mental: Tâm lý
    • Spiritual tourism: Du lịch tâm thức

Nguồn: Kenan Foundation Asia