Quy trình và cách lập kế hoạch can thiệp cho trẻ tự kỷ

Trẻ bị tự kỷ là những trường hợp trẻ gặp phải chứng rối loạn phát triển não bộ. Khả năng tiếp thu và nhận biết thế giới xung quanh của trẻ tự kỷ thường chậm hơn so với trẻ bình thường. Do đó, việc nuôi dạy trẻ tự kỷ luôn cần có một chương trình giáo dục đặc biệt. Và việc lập kế hoạch can thiệp cho trẻ tự kỷ là yếu tố quan trọng bước đầu ảnh hưởng đến kết quả thành công của việc giáo dục trẻ tự kỷ.

1. Mục đích lập kế hoạch can thiệp cho trẻ tự kỷ là gì?

Lập kế hoạch can thiệp cho trẻ tự kỷ là một chương trình dựa trên những nguyên tắc, kỹ thuật giống nhau nhưng biện pháp tác động và phương pháp vận dụng sẽ có sự khác nhau tùy theo tình trạng và năng lực nhận thức của mỗi trẻ.

Rối loạn tự kỷ là một rối loạn phát triển não bộ ảnh hưởng đến khả năng tương tác xã hội, giao tiếp và hành vi của trẻ. Mục đích can thiệp cho trẻ tự kỷ là:

• Giúp giảm các triệu chứng của rối loạn phổ tự kỷ và cải thiện chất lượng cuộc sống của trẻ và gia đình.
• Giúp giảm thiểu các rủi ro xã hội và tâm lý, cải thiện khả năng học tập và tương tác xã hội của trẻ.
• Giúp giảm áp lực và stress của gia đình, cung cấp cho họ các công cụ và kỹ năng để giúp trẻ tự kỷ phát triển và hòa nhập tốt hơn trong xã hội.
• Giúp tăng cường khả năng tự chăm sóc bản thân, làm việc độc lập, tự hỗ trợ và giải quyết vấn đề.
• Giúp trẻ sẽ có khả năng đối phó với các thử thách cuộc sống một cách hiệu quả hơn, để trẻ có thể phát triển, trưởng thành và thành công trong cuộc sống như những đứa trẻ bình thường khác.

>> ĐỌC THÊM: Cách phát hiện sớm dấu hiệu trẻ tự kỷ dưới 6 tháng

2. Nguyên tắc lập kế hoạch can thiệp cho trẻ tự kỷ là gì?

Để có thể xây dựng cho trẻ tự kỷ một chương trình can thiệp cụ thể, khoa học và hiệu quả nhất, nguyên tắc can thiệp là:

• Nắm được chương trình giáo dục đặc biệt là gì.
• Biên soạn nội dung thực hành dựa trên mức độ nhận thức của trẻ.
• Vận dụng kinh nghiệm thực tế để áp dụng vào bài học.
• Các hoạt động học tập phải gắn liền với thực tế của trẻ tự kỷ.
• Dùng nhiều hình thức khác nhau để tăng hứng thú học tập cho trẻ.
• Có sự phối kết hợp đồng điệu giữa các phương pháp khác nhau.
• Giúp trẻ tăng khả năng nhận thức qua các hoạt động giao tiếp hàng ngày.

Mỗi trẻ tự kỷ đều sẽ có khả năng nhận thức khác nhau. Điều này thể hiện rõ qua việc quan sát, đối chiếu giữa những trẻ cùng độ tuổi với nhau và sử dụng các bảng câu hỏi hoặc các bài test đánh giá… Do đó, việc lập kế hoạch can thiệp cho trẻ tự kỷ cần phù hợp với khả năng tiếp nhận riêng của mỗi trẻ.

Các chuyên gia thường khuyến khích việc can thiệp cho trẻ tự kỷ bằng phương pháp đa ngành. Trong đó có sự liên kết giữa các chuyên gia từ các lĩnh vực khác nhau như tâm lý học, chăm sóc sức khỏe và giáo dục để đưa ra các phương pháp can thiệp hiệu quả nhất. Điều này đòi hỏi sự hợp tác, phối hợp và giao tiếp tốt giữa các chuyên gia, gia đình và cộng đồng.

>> ĐỌC THÊM: Bé bị rối loạn phát triển ngôn ngữ 

3. Quy trình lập kế hoạch can thiệp cho trẻ tự kỷ

Quy trình can thiệp cho trẻ tự kỷ thường được tiến hành bởi các chuyên gia tâm lý học, giáo dục, và chăm sóc sức khỏe. Dưới đây là một số bước quan trọng trong quá trình lập kế hoạch can thiệp:

• Đánh giá ban đầu: Các chuyên gia sẽ tiến hành một cuộc đánh giá ban đầu để xác định mức độ của rối loạn tự kỷ của trẻ, đánh giá các kỹ năng xã hội, giao tiếp và hành vi của trẻ.
• Lập kế hoạch can thiệp: Dựa trên đánh giá ban đầu, các chuyên gia sẽ lập kế hoạch can thiệp riêng cho từng trẻ dựa trên nhu cầu và mục tiêu phát triển. Kế hoạch này có thể bao gồm nhiều phương pháp can thiệp khác nhau, bao gồm cả các phương pháp học tập và phương pháp hành vi.
• Thực hiện can thiệp: Sau khi lập kế hoạch, các chuyên gia sẽ tiến hành thực hiện các phương pháp can thiệp được lựa chọn, bao gồm các hoạt động giáo dục, tập trung vào việc cải thiện kỹ năng xã hội và giao tiếp của trẻ, các phương pháp học tập và các phương pháp giảm stress.
• Đánh giá tiến độ: Các chuyên gia sẽ đánh giá tiến độ của trẻ để đảm bảo rằng các phương pháp can thiệp đang hoạt động hiệu quả và điều chỉnh nếu cần thiết.
• Theo dõi và hỗ trợ: Các chuyên gia sẽ tiếp tục theo dõi, hỗ trợ trẻ và gia đình để đảm bảo rằng các kỹ năng và hành vi mới học được áp dụng thành công trong cuộc sống hàng ngày.

4. Tham khảo cách can thiệp cho trẻ tự kỷ khoa học

Trẻ tự kỷ là những trẻ em có rối loạn tự kỷ, một loại rối loạn phát triển não bộ ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp, tương tác xã hội và hành vi của trẻ. Việc can thiệp cho trẻ tự kỷ đòi hỏi sự quan tâm và hỗ trợ đặc biệt từ phía các chuyên gia và gia đình. Dưới đây là một số cách có thể giúp can thiệp cho trẻ tự kỷ:

• Xác định mục tiêu can thiệp: lập kế hoạch cho trẻ tự kỷ không phải là dạy toán, dạy chữ để trẻ có thể theo học ở trường bình thường mà là giúp trẻ có được những kỹ năng cần thiết để thích nghi với môi trường xung quanh. => Xây dựng mục tiêu can thiệp cá nhân cho trẻ rối loạn phát triển
• Hỗ trợ tập trung và học tập: Cung cấp cho trẻ tự kỷ một môi trường yên tĩnh, thiết kế theo cách dễ dàng cho trẻ tập trung hơn. Hỗ trợ trẻ tự kỷ trong việc học cách giao tiếp, trao đổi và kết bạn.
• Điều chỉnh môi trường sống: Điều chỉnh ánh sáng, âm thanh và môi trường xung quanh để giảm thiểu các tác động tiêu cực đến trẻ tự kỷ.
• Sử dụng các phương pháp trị liệu hành vi học: Hướng dẫn trẻ tự kỷ các kỹ năng học tập, cách giải quyết vấn đề, quản lý cảm xúc và tăng cường kỹ năng giao tiếp.
• Hỗ trợ gia đình: Hỗ trợ gia đình trong việc xây dựng một môi trường hỗ trợ và an toàn cho trẻ tự kỷ (cung cấp thông tin và giúp họ hiểu hơn về rối loạn tự kỷ)

>> ĐỌC THÊM: Cách dạy trẻ tự kỷ tập trung

5. Một số vấn đề cần lưu ý khi lập kế hoạch can thiệp cho trẻ tự kỷ

Để việc lập kế hoạch cho trẻ tự kỷ đạt được kết quả như mong muốn, trong quá trình thực hiện, chúng ta cần chú ý một số vấn đề sau:

• Thứ nhất: Thuộc nằm lòng chương trình giáo dục đặc biệt là gì, để vận dụng vào việc hỗ trợ cho trẻ tự kỷ theo cách đặc biệt riêng. Giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt.
• Thứ 2: Không nói thay trẻ, dù trẻ gặp khó khăn về mặt ngôn ngữ, hãy để trẻ cố gắng tự nói ra được điều mà chúng muốn diễn đạt. Tránh làm thay, giúp đỡ một cách máy móc những việc trẻ có thể tự làm được.
• Thứ 3: Chờ đợi trẻ bày tỏ và bộc lộ mong muốn khi có nhu cầu.
• Thứ 4: Dạy trẻ về mọi thứ một cách ngắn gọn và đơn giản nhưng thường xuyên nhắc lại và thực hiện mỗi ngày một chút để tạo sự kết nối logic trong tư duy của trẻ.

Lời kết

Trên đây là những thông tin chia sẻ về cách lập kế hoạch can thiệp cho trẻ tự kỷ, chính là một phần quan trọng trong chương trình giáo dục đặc biệt. Hy vọng qua đây, mọi người sẽ biết giáo dục đặc biệt là gì để có biện pháp can thiệp cho trẻ từ sớm nhằm hỗ trợ và giúp đỡ trẻ tự kỷ một cách kịp thời, hiệu quả.

Nguồn tham khảo: tamlytreem.com, healthvietnam.vn, vinmec.com