Giáo dục đặc biệt là gì? Vì sao giáo dục đặc biệt lại quan trọng

Giáo dục đặc biệt từ lâu đã là một trong những ngành đóng vai trò quan trọng đối với hệ thống giáo dục quốc dân và chăm sóc sức khỏe chủ động của những nước phát triển. Tại Việt Nam, ngành giáo dục này vẫn còn mới và chưa thực sự được mở rộng khắp tại các trường học. Bài viết dưới đây tổng quan về thực trạng giáo dục đặc biệt là gì và lịch sử phát triển của lĩnh vực này.

1. Giáo dục đặc biệt là gì? Vai trò của giáo dục đặc biệt

Giáo dục đặc biệt (Special Education) là một trong những hình thức giảng dạy được đầu tư phổ biến trên toàn thế giới bởi tính cấp thiết của nó. Mỗi quốc gia đều có sự đánh giá và xem xét kỹ lưỡng về ngành giáo dục này.

1.1. Các nước định nghĩa về giáo dục đặc biệt là gì?

Mỗi quốc gia đều sẽ có những định nghĩa khác nhau về giáo dục đặc biệt và đối tượng của nó trong lĩnh vực này. Một số quốc gia còn đưa lĩnh vực giáo dục này vào hệ thống luật pháp.

Ở Anh, định nghĩa về việc một người có nhu cầu giáo dục đặc biệt đã được quy định trong pháp luật của quốc gia này. Theo đó ,giáo dục đặc biệt là loại hình giáo dục dành cho trẻ em hoặc thanh thiếu niên có nhu cầu giáo dục đặc biệt nếu người đó gặp khó khăn trong học tập hoặc gặp các khuyết tật cản trở quá trình học tập.

Tại Mỹ, Giáo dục đặc biệt sẽ không đặt trẻ em trong một lớp học đặc biệt suốt ngày. Trên thực tế, luật liên bang nước này quy định rằng những đứa trẻ nhận được các dịch vụ giáo dục đặc biệt nên học trong cùng lớp học với những đứa trẻ khác càng nhiều càng tốt.

Luật về giáo dục đặc biệt ở Mỹ cũng quy định trẻ em có các tình trạng về nhận thức, thể chất, tình cảm và y tế có quyền được hưởng các dịch vụ, hỗ trợ, công nghệ đặc biệt cũng như lập kế hoạch và mục tiêu cá nhân khác ngoài chương trình giáo dục phổ thông.

>> XEM THÊM: Hướng dẫn chi tiết cách bấm huyệt giảm căng thẳng hiệu quả

1.2. Tại sao lại cần đến việc giáo dục đặc biệt?

Thống kê tại Mỹ có hơn 30% học sinh gặp vấn đề về học tập liên quan đến rối loạn phát triển, điều này đặt tầm quan trọng lớn đối với giáo dục đặc biệt. Hậu quả của rối loạn phát triển thần kinh ảnh hưởng đến bốn lĩnh vực cơ bản của quá trình phát triển ở trẻ sơ sinh. Những khuyết tật của trẻ có thể ảnh hưởng đến việc học tập, hành vi, các mối quan hệ xã hội và lĩnh vực tình cảm của chúng,

Trong bối cảnh đó, công việc của giáo dục đặc biệt trở nên đặc biệt quan trọng. Giáo dục đặc biệt có thể giúp tránh những hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra, nếu các nhu cầu cụ thể của mỗi học sinh không được đáp ứng một cách chính xác.

Và chính loại hình giáo dục này có thể cung cấp sự trợ giúp cần thiết để nhiều trẻ em vượt qua những vấn đề này. Họ cũng có thể đạt đến mức độ tích hợp tối đa liên quan đến các đồng nghiệp của họ.
Trẻ khuyết tật, đặc biệt là trẻ tự kỷ, phát triển và nhận thức theo những cách khác nhau. Vì vậy, chúng ta cần có những phương pháp, những giáo viên hướng dẫn các em vào hệ thống giáo dục đặc biệt để các em có thể nhận thức, hiểu và làm được những điều bình thường.

>> XEM THÊM: Những lợi ích diệu kỳ mà âm nhạc dành cho trẻ em

2. Lịch sử phát triển của hệ thống giáo dục đặc biệt trên thế giới

Cách đây gần 100 năm, giáo dục chính quy cho trẻ khuyết tật là điều chưa từng có. Đầu những năm 1900 chứng kiến ​​làn sóng truyền thống kêu gọi phân biệt học sinh trong nền giáo dục của nước Mỹ. Việc để những đứa trẻ được tiếp cận bình đẳng với một nền giáo dục có tính hiệu quả với đặc điểm khiếm khuyết của chúng là điều rất quan trọng.

Đến những năm 1950, việc chăm sóc đặc biệt cho trẻ khuyết tật dần dần được cải thiện khi cha mẹ của trẻ khuyết tật bắt đầu thành lập các trường học và chương trình của riêng họ. Thái độ đối với giáo dục tiếp tục thay đổi giá trị của giáo dục và nhận thức ngày càng tăng về những nỗ lực của cộng đồng để hỗ trợ người khuyết tật.

Những năm sau, một loạt các quốc gia phát triển đã ban hành các điều luật để hỗ trợ cho quá trình hoàn thiện một lực lượng giáo dục mới cho các trẻ em gặp khiếm khuyết trong nhận thức, trí tuệ hay các khuyết tật khác.

Trong thế kỷ 21, ngày càng có nhiều học sinh khuyết tật tốt nghiệp các trường trung học cấp quốc tế. Đây là một nỗ lực không nhỏ của các nhà làm luật trong việc xóa bỏ sự đa dạng và rào cản trong tiếp cận giáo dục của các cá nhân trong xã hội.

>> XEM THÊM: Bạn biết gì về thế giới của người trầm cảm?

3. Giáo dục đặc biệt có những điểm khác biệt gì?

Ngày nay, các lớp học ở thành thị và nông thôn có rất nhiều trẻ em có nhu cầu đặc biệt ngày càng tăng. Các chương trình giáo dục cá nhân và hỗ trợ đồng đẳng là bắt buộc để các học sinh có thể theo kịp với chương trình học.

3.1. Giáo viên phải tập trung vào việc hướng dẫn học sinh bắt đầu học tập

Khi dạy những trẻ là đối tượng của giáo dục đặc biệt, người giáo viên phải tin rằng những trẻ này có khả năng thành công trong học tập và chịu trách nhiệm về thành tích của mình. Giáo viên nên cho học sinh biết khi nào bắt đầu nhiệm vụ và thời gian dự kiến sẽ kết thúc nhiệm vụ đó.

3.2. Xây dựng môi trường học tập giảm tối đa sự phân tán của trẻ

Giáo viên khi dạy trẻ gặp tình trạng nhận thức hoặc tự kỷ nên giảm thiểu sự phân tâm của học sinh. Nếu có thể, giáo viên có thể lau lớp học, sắp xếp bàn ghế để giảm thiểu sự lộn xộn. Đồng thời, cũng nên hạn chế tiếng ồn từ quạt, điều hòa, ô tô và sân chơi ngoài trời.

>> XEM THÊM: Trầm cảm cười là gì? Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trầm cảm cười

3.3. Dạy học dựa trên tình hình của học sinh

Tùy thuộc vào đối tượng, giáo viên nên có một phác thảo về tình trạng của học sinh. Giáo viên có thể thu thập thông tin từ phụ huynh và nhân viên hỗ trợ. Giáo viên phải xem xét hành vi nào được chấp nhận để học sinh thông minh có thể học hiệu quả mà không ảnh hưởng đến các học sinh khác.

Trong hệ thống giáo dục đặc biệt, vai trò của người giáo viên và phương pháp là rất quan trọng. Học sinh trong môi trường giáo dục đặc biệt, không giống như những học sinh khác, chúng có thể không hiểu những hướng dẫn chung, không hiểu những cách diễn đạt gián tiếp, những quy tắc bất thành văn và luật bất thành văn. Ngôn ngữ giảng dạy phải đơn giản, trực tiếp và ngắn gọn nhất có thể.

Lời kết

Giáo dục đặc biệt (Special Education) không chỉ là một hệ thống giáo dục quan trọng. Hơn hết, nó cũng là công cụ để duy trì sự công bằng và giúp người khiếm khuyết có thể cống hiến cho xã hội. Hy vọng bài viết tổng hợp này có thể đem đến những kiến thức bổ ích để quý bạn đọc hiểu thêm về giáo dục đặc biệt là gì và vai trò của nó.

Nguồn tham khảo: frontiersin.org, pgc.edu, Managing classroom behavior and discipline, Jim Walters and Shelly Frei, 2007