Khám bệnh từ xa đã tạo ra một bước ngoặt lớn trong y học

Khám bệnh từ xa đã không còn quá xa lạ với chúng ta hiện nay – điều mà chưa từng ai nghĩ rằng sẽ được áp dụng phổ biến như vậy. Nước chuyển biến sớm nhất phải kể đến là Châu Âu. HIMSS e-Health Trend Barometer là một cuộc khảo sát thu thập thông tin chuyên sâu về sự chuyển biến và phát triển của dịch vụ khám bệnh từ xa từ trước đại dịch cho đến hiện tại, và dự báo về sự bền vững sau đại dịch tại châu Âu.

Đọc thêm: Khám bệnh trực tuyến là giải pháp tốt nhất dành cho tất cả mọi người trong dịch bệnh

Kỹ thuật khám bệnh từ xa đã được phổ biến ở Châu Âu trước COVID-19 nhưng tần suất áp dụng lại thấp.

Kham-chua-benh-tu-xa

Việc đối mặt trực tuyến với bệnh nhân chỉ bắt đầu và chủ yếu diễn ra trong các dự án thử nghiệm để đưa ra kết quả định lượng cho các cuộc nghiên cứu. Nếu khám bệnh từ xa được sử dụng, nó thường dành cho mục đích phi lâm sàng và hành chính như cho phép các bác sĩ trưởng khoa hướng dẫn và làm việc từ xa, hoặc sử dụng điện tâm đồ (ECG) cho bệnh nhân nội trú.

Một số tổ chức thậm chí không sử dụng bất kỳ giải pháp chăm sóc sức khỏe từ xa nào dành cho bệnh nhân trước COVID-19 điển hình như bệnh viện Giovanni Delgrossi ở Ý và Jorg Behm ở Đức. Trong khi cơ sở hạ tầng kỹ thuật đã có sẵn trên lý thuyết, nhưng không ai nghĩ đến việc sử dụng nó vì người bệnh hoàn toàn có thể đến trực tiếp bệnh viện khám. 

Mặc dù Tây Ban Nha là một trong những nước áp dụng khám bệnh từ xa đầu tiên trong nghiên cứu nhưng rào cản văn hóa vẫn đặt ra một thách thức lớn trong giai đoạn trước COVID-19. Vấn đề là các bác sĩ không tin rằng tư vấn từ xa có thể giải quyết được hết các vấn đề. Như một thói quen, họ nghĩ rằng bắt buộc phải đến xem trực tiếp tình trạng các bệnh nhân và ngược lại, người bệnh cũng muốn gặp bác sĩ để được giải thích trực tiếp. Vì vậy, tư vấn qua điện thoại chỉ được sử dụng để báo cáo kết quả, còn các công cụ y tế từ xa chủ yếu được sử dụng cho các cuộc họp hội nghị và đào tạo nhân viên. 

Sự bùng phát của Virus Corona đã buộc các bệnh viện châu Âu và các nhà cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh trên toàn thế giới phải tìm ra các giải pháp ứng phó.

Đọc thêm: Xu hướng chăm sóc sức khỏe trong 20 năm tới tại Đông Nam Á

Trong điều kiện đầy thách thức của đại dịch, các chỉ thị về dãn cách được đưa ra, áp dụng cho những người xuất hiện các triệu chứng hoặc bị nhiễm để ngăn chặn vi rút lây lan. Bệnh nhân dần trở nên sợ đi khám, và các bác sĩ cũng lo lắng, sợ hãi khi nhìn thấy người bệnh. Trong một số các quốc gia hoặc khu vực, các trung tâm chăm sóc thậm chí đã đóng cửa hoàn toàn, hay một số nơi chỉ tiếp nhận những bệnh nhân bị bệnh nặng.

Khám chữa bệnh từ xa đã nổi lên như một giải pháp ứng phó hàng đầu, cụ thể là trong hình thức tư vấn trực tuyến qua video. Trước COVID-19, 40% tổ chức y tế chỉ định sử dụng hình thức tư vấn video trực tuyến và 33% có kế hoạch làm như vậy trong vòng hai năm tới. Nhưng đại dịch đến đã thúc đẩy những kế hoạch đó phải được thực hiện nhanh hơn so với dự kiến, ngay cả đối với những nước không có bất kỳ kế hoạch nào từ đầu.

Đối với những tổ chức không áp dụng dịch vụ khám bệnh từ xa trước COVID-19, chẳng hạn như bệnh viện của Giovanni Delgrossi ở Vimercate, Ý, đại dịch đã kích hoạt một bước tiến lớn tại nước này. Tại Giovanni, y tế từ xa chủ yếu bắt đầu từ các cuộc gọi điện thoại. Các cuộc gọi video được triển khai sau đó với trọng tâm là chữa bệnh mãn tính cho bệnh nhân ngoại trú. Vimercate đã thử một số công cụ họp trực tuyến và cuối cùng đã quyết định sử dụng giải pháp mã nguồn mở – Jitsi Meet vì sự thuận tiện và dễ sử dụng cho bệnh nhân và nhà cung cấp dịch vụ. Sau khi cài đặt phiên bản ứng dụng sẽ được tích hợp với hệ thống EMR chăm sóc cấp tính và ngoại trú. Ngoài ra, thông qua video, các chương trình giáo dục và đào tạo cũng được cung cấp trên Jitsi Meet để hỗ trợ người bệnh, thậm chí giúp đỡ cả một số cho các bà mẹ mang thai.

Các kế hoạch bắt đầu được tăng tốc thực hiện và triển khai trên quy mô lớn, không chỉ hỗ trợ bệnh nhân mãn tính mà còn cho những người không được thường xuyên tiếp xúc với hệ thống y tế. Các nền tảng được sử dụng phổ biến như Skype, Zoom, Jitsi, Meet, … sẽ được tích hợp với Hệ thống hồ sơ y tế điện tử (EMR) và sự hỗ trợ của chính phủ. Và dần dần, hầu hết bệnh nhân và bác sĩ lâm sàng đều chào đón và sẵn sàng sử dụng các dịch vụ khám bệnh từ xa. Đây cũng được coi là giải pháp bảo vệ cả bệnh nhân và bác sĩ, đặc biệt nếu một trong số họ chẳng may nhiễm bệnh.

Đan Mạch, một trong những nước Bắc Âu có mức độ áp dụng dịch vụ khám bệnh từ xa cao nhất do các chiến lược giúp tăng trưởng hoặc đổi mới trong lĩnh vực liên quan đến “trực tuyến” hoặc “từ xa” luôn được ưu tiên tại đất nước này – một nền kinh tế tri thức nhưng lại hữu hạn tài nguyên thiên nhiên. Việc phát triển các giải pháp trực tuyến và cung cấp các dịch vụ khám chữa bệnh online luôn được chú trọng và hỗ trợ bởi chính phủ. Điển hình là việc ứng dụng dịch vụ chăm sóc y tế từ xa trong một dự án của chính phủ về rung tâm nhĩ (một loại rối loạn nhịp tim của người cao tuổi – REAFEL) được nghiên cứu bởi chuyên gia Helena Dominguez. Rung tâm nhĩ có liên quan đến nguy cơ đột quỵ. 300 bệnh nhân tham gia dự án này đã nhận được thiết bị di động giúp họ theo dõi các chỉ số nhịp tim và từ đó nhận được sự hỗ trợ kịp thời nhất nếu có trường hợp phát sinh ngoài mong muốn. Tuy nhiên, các vấn đề kỹ thuật liên quan đến tích hợp dữ liệu ứng dụng hiện đang là một thách thức quan trọng trong dự án này.

Các bệnh viện của chuyên gia Vincent cũng có kế hoạch lắp đặt webcam cho tất cả các máy tính. Đồng thời một dự án mới được triển khai đó là sự ra đời của ứng dụng lâm sàng cho phép bệnh nhân ở nhà cũng có thể nhập các số liệu, tình trạng của mình hoặc kích hoạt cảnh báo dựa trên một thuật toán sẵn có. Từ đó giúp người bệnh yên tâm theo dõi và chăm sóc sức khỏe tại nhà trong đại dịch. Trong giai đoạn sau, dự định sẽ sử dụng máy ảnh để ghi lại các dấu hiệu quan trọng thông qua điện thoại di động.

Chuyên gia Helena chia sẻ rằng cô ấy sẽ tiếp tục hỗ trợ các dự án khám chữa bệnh từ xa chẳng hạn như những quảng cáo thúc đẩy việc sử dụng thiết bị mHealth (Mobile Health) trên các mạng lưới an toàn và đã có sự hiểu biết nhất định về những nhóm bệnh nhân được hưởng lợi từ việc tham gia các chương trình y tế từ xa. Sự nhận thức và hiểu biết về chăm sóc sức khỏe là vô cùng quan trọng.

Khám bệnh từ xa sẽ tạo ra một bước ngoặt lớn trong y học.

Đọc thêm: Xu hướng chăm sóc sức khoẻ tại nhà mùa Covid-19

Kham-benh-tu-xa-se-tao-ra-mot-buoc-ngoat-lon-trong-y-hoc

Các chuyên gia trong lĩnh vực lại có những quan điểm khác nhau về sự đổi mới trong khám bệnh từ xa. Một số chuyên gia mong đợi về một giải pháp vững bền như tele-triage trở thành mô hình để giúp mọi người tránh xa khoa cấp cứu hoặc việc sử dụng các phép đo tiên tiến kết hợp với AI. Một số chuyên gia khác lại lo ngại về những hạn chế của công nghệ có thể cản trở sự phát triển triển trong lâu dài. Có vẻ như vẫn còn nhiều rào cản vẫn đang là thách thức đối với sự phát triển bền vững của dịch vụ y tế từ xa mặc dù giải pháp này được đánh giá cao trong việc duy trì khoảng cách xã hội khi đại dịch đến.

Chuyên gia Vicent Moncho Mas nhận thấy sự đổi mới trong các lĩnh vực công nghiệp dựa trên công nghệ cũng có thể được áp dụng cho việc chăm sóc sức khỏe nhưng thực tế thì không mấy khách quan. Việc Áp dụng công nghệ để nâng cao hiệu suất công việc đã được áp dụng trong nhiều lĩnh vực trên thị trường như ngân hàng, sản xuất, giáo dục,….  nhưng trong lĩnh vực y tế, cụ thể là khám chữa bệnh từ xa thì quá trình đổi mới này lại rất chậm. Ông nói. “Chúng tôi đã trải qua nhiều năm duy trì quy trình làm việc trên giấy tờ, sổ sách hoặc là việc bệnh nhân đến thăm khám trực tiếp với bác sĩ. Nhưng vào thời điểm hiện tại, các quy trình truyền thống này có thể được thay thế bằng công nghệ và chúng ta cần phải đẩy nhanh việc áp dụng nó. Nhờ COVID-19, chúng tôi đang ở một bước ngoặt lớn trong cuộc cách mạng y học. Chúng tôi cần phải nỗ lực hết mình làm việc ngay bây giờ bởi vì chỉ có một cơ hội duy nhất”.

Các rào cản khám chữa từ xa cũng dần được giải quyết bằng cách cải thiện công nghệ kỹ thuật như cung cấp đủ băng thông, tìm công cụ phù hợp, dễ sử dụng cho bệnh nhân và bác sĩ lâm sàng trong thời gian ngắn, và tích hợp nó với hệ thống EMR. Sự chuyển đổi trong việc khám chữa bệnh được kích hoạt nhờ sự ra đời nhanh chóng của y tế từ xa có khả năng tồn tại lâu hơn ngay cả sau đại dịch. Những giải pháp này có thể không được sử dụng phổ biến như trong cuộc khủng hoảng, nhưng chúng chắc chắn sẽ phát triển hơn trong khía cạnh tư vấn trực tuyến. Chúng ta có thể mong đợi rằng COVID-19 sẽ đẩy nhanh các dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ xa khác cũng như triển khai nhiều dịch vụ đặc biệt, phức tạp và mang lại nhiều giá trị hơn trong tương lai gần. Lên lịch trực tuyến, giáo dục bệnh nhân và sử dụng các giải pháp mHealth (Mobile Health)  đã được một số chuyên gia lên kế hoạch thực hiện lâu dài. 

Bên cạnh đó, việc tự trau dồi những kiến thức chăm sóc sức khỏe toàn diện cho bản thân cũng vô cùng quan trọng. Trung tâm VMC Việt Nam kết hợp cùng Bác sĩ Lê Hải (Là 1 trong 2 bác sĩ đại diện cho Y học Cổ truyền Việt Nam, tham gia hội chợ y học cổ truyền thế giới tại Hàn Quốc do chính phủ Hàn Quốc mời) cung cấp các khóa học chăm sóc sức khỏe chủ động giúp bạn tự mình phòng bệnh và nâng cao sức khỏe trong mùa dịch.

Để biết thêm chi tiết vui lòng xem thêm tại VMC hoặc liên hệ qua Hotline: 0966.000.643 để được hỗ trợ nhanh nhất!