Xơ gan giai đoạn 3 và những thông tin mọi người cần biết

Xơ gan là tình trạng tế bào gan bị xâm lấn dẫn đến tổn thương, hình thành các mô sẹo lan rộng tại tế bào gan. Xơ gan được chia thành 4 cấp độ, trong đó xơ gan giai đoạn 3 là cấp độ khá nặng. Lúc này các chức năng của gan đã bị suy giảm nhiều. Do đó, chế độ dinh dưỡng cho người xơ gan một cách khoa học và hợp lý là vấn đề rất quan trọng.

1. Xơ gan giai đoạn 3 là gì?

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam có khoảng 7,8 triệu người bị viêm gan B mạn tính, trên 13 nghìn người bị xơ gan mất bù, gần 6 nghìn người bị ung thư tế bào gan.

Xơ gan giai đoạn 3 được xác định là giai đoạn khá nặng và nghiêm trọng. Ở giai đoạn này, các chức năng của gan đã bị suy giảm khá nhiều. Các động mạch, tĩnh mạch và các mạch khác trong gan ít nhiều đã có dấu hiệu bị xơ hóa, làm suy giảm chức năng bài tiết bình thường của gan.

>> ĐỌC CHI TIẾT: CHỨC NĂNG CỦA GAN

Giai đoạn 3 của xơ gan thường được chia thành hai giai đoạn nhỏ là giai đoạn 3A và giai đoạn 3B. Trong đó, giai đoạn 3A có nghĩa là xơ gan có mức độ trung bình, trong khi đó, giai đoạn 3B có nghĩa là xơ gan có mức độ nặng hơn.

>> ĐỌC THÊM: Phương pháp bấm huyệt cải thiện chức năng gan

2. Các nguyên nhân gây xơ gan giai đoạn 3

PGS.TS.BS Trịnh Thị Ngọc, Chuyên khoa Gan mật, Phó Chủ tịch Hội Gan mật Việt Nam cho biết, tỷ lệ mắc các vấn đề về gan mật ở Việt Nam có xu hướng ngày càng tăng. Nguyên nhân gây xơ gan giai đoạn 3 thường liên quan đến những tác nhân gây tổn thương gan, và làm giảm chức năng của gan. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:

• Tiêu thụ quá nhiều bia rượu: Đây chính là nguyên nhân phổ biến gây xơ gan. Nồng độ cồn có trong bia rượu có thể gây tổn thương và dẫn đến viêm gan.
• Viêm gan: Các loại virus như viêm gan B, C, D và E có thể gây viêm gan cấp tính hoặc mãn tính, dẫn đến xơ gan.
• Béo phì và tiểu đường: Những vấn đề này có thể làm tăng lượng đường trong máu, và mỡ máu, khiến gan phải làm việc và hoạt động liên tục, gây ra một số tổn thương suy giảm chức năng gan và dẫn đến xơ gan.
• Thuốc lá: Chất Nicotine trong thuốc lá có thể gây ra tổn thương gan và dẫn đến xơ gan.
• Các chất độc hại: nếu cơ thể bị nhiễm các chất độc hại như kim loại nặng, hóa chất và thuốc trừ sâu cũng có thể gây ra xơ gan.
• Các yếu tố di truyền: Một số người có khả năng di truyền xơ gan từ cha mẹ.

Tất cả các nguyên nhân trên đều có thể làm cho gan bị tổn thương và dẫn đến xơ gan kèm theo các triệu chứng liên quan.

3. Nhận biết các triệu chứng xơ gan giai đoạn 3

Xơ gan giai đoạn khá nguy hiểm, các chức năng của gan đã giảm đáng kể, triệu chứng cũng khá nghiêm trọng. Người bị xơ gan độ 3 sẽ gặp phải các triệu chứng như:

• Da và mắt vàng: Màu vàng trên da và mắt thường là do sự tích tụ chất bilirubin trong máu, là dấu hiệu của việc gan không thể hoạt động hiệu quả.
• Ngứa và da khô: Ngứa và da khô là các triệu chứng khá phổ biến của xơ gan.
• Rối loạn tiêu hóa: khi xơ gan tiến đến giai đoạn 3 sẽ xuất hiện triệu chứng rối loạn tiêu hóa như buồn nôn, đầy hơi, khó tiêu. Nguyên nhân là do các chức năng của gan bị suy giảm, khiến khả năng bài tiết và thải độc cũng giảm theo.
• Xuất huyết tiêu hóa: Nôn ra máu là một triệu chứng đáng lưu ý ở xơ gan giai đoạn 3. Hiện tượng này do sự gia tăng áp lực tĩnh mạch cửa làm cho các tĩnh mạch vùng thực quản bị giãn và vỡ ra.
• Cổ trướng: Nhắc đến triệu chứng xơ gan độ 3, không thể bỏ qua dấu hiệu cổ trướng. Nguyên nhân do dịch bị tích tụ lại quá nhiều trong khoang bụng khiến nên bị chướng. Da bụng căng nhiều hay ít tùy thuộc vào lượng dịch ở khoang bụng.
• Tăng nhịp tim: Người bị xơ gan giai đoạn 3 thường xuyên thấy chóng mặt và dễ bị ngất xỉu di nhịp tim không ổn định.

>> ĐỌC THÊM: Những cách giúp nhận biết, phòng ngừa các bệnh về gan và triệu chứng

4. Chế độ dinh dưỡng cho người xơ gan giúp tăng cường sức khỏe

Xơ gan độ 3 là giai đoạn nặng nên chế độ dinh dưỡng cho người bị xơ gan là vấn đề rất quan trọng giúp cải thiện chức năng gan và hỗ trợ phục hồi các tế bào gan bị tổn thương. Đồng thời tránh nguy cơ biến chứng hội chứng não – gan.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý không những giúp cải thiện được tình trạng sợ ăn của người bị xơ gan mà còn có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phục hồi chức năng của gan, phòng ngừa biến chứng xơ gan mất bù, hay biến chứng của hội chứng não – gan. Dưới đây là một số cách bổ sung dinh dưỡng cho người bị xơ gan tùy theo tình trạng và mức độ cụ thể của mỗi người.

4.1. Chế độ dinh dưỡng cho người xơ gan giai đoạn 3 chưa bị cổ trướng

Trường hợp người bị xơ gan chưa xuất hiện dấu hiệu cổ chướng, chức năng gan vẫn còn, mặc dù cơ thể yếu nhưng để tránh tình trạng suy dinh dưỡng, bạn cần duy trì chế độ ăn uống như bình thường. Khẩu phần ăn cần đủ các thành phần đường, đạm, tinh bột, lipid, vitamin và khoáng chất. Tránh việc kiêng khem quá mức không cần thiết. Bạn có thể chia nhỏ bữa ăn hàng ngày để dạ dày dễ tiêu hóa, khả năng hấp thu tốt hơn.

• Đạm: Nên dùng những loại thực phẩm có giá trị sinh học cao, ít béo như thị nạc, bơ thực vật, lườn gà, cá, sữa bột tách bơ, và các loại đậu, đỗ
• Đường: tăng cường lượng đường hấp thu từ tinh bột thông qua gạo, khoai, mật ong, các loại hoa quả ngọt. Tránh các loại bánh kẹo ngọt nhiều bơ sữa béo, nước ngọt.
• Tăng cường các loại rau xanh, hoa quả: Mỗi ngày nên bổ sung 400g rau xanh, 200 hoa quả chín. Nên chọn các loại rau có màu xanh đậm như rau muống, rau ngót, rau cải xanh, và các loại củ như cà rốt, bí đỏ, giá đỗ, các loại quả (xoài, cam, quýt, đu đủ…)
• Giảm chất béo: người bị xơ gan nên hạn chế ăn chất béo động vật, các món chiên xào, rán sẽ gây khó tiêu. Nên dùng dầu thực vật, bơ…

4.2. Chế độ dinh dưỡng cho người xơ gan giai đoạn 3 có dấu hiệu cổ chướng, phù

Nguyên tắc bổ sung dinh dưỡng cho người xơ gan độ 3 mất bù cũng giống như chế độ ăn của người còn bù, nhưng cần chú ý một số vấn đề sau:

• Giảm lượng đạm, giảm muối, tăng chất xơ từ rau xanh, trái cây, chất xơ thô giúp nhuận tràng.
• Ăn nhiều rau xanh, trái cây chín để tăng lượng kali (nên ăn nhiều chuối chín).
• Đảm bảo uống 1-1,2 lít nước/ngày, nên dùng các loại trà có tính lợi mật như trà xanh, atiso, nhân trần, cây nhọ nồi.

>> ĐỌC THÊM: Chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ độ 1: Nên kiêng gì và ăn gì?

4.3. Bổ sung thực phẩm giàu Omega-3

Omega-3 có nhiều trong các loại cá như cá hồi, cá mòi, cá thu, cá ngừ… hoạt chất Omega 3 rất có lợi cho hệ tiêu hóa của người bị xơ gan giai đoạn 3. Giúp giảm tải hoạt động của gan, giảm áp lực cho gan. Vì vậy, những người bị xơ gan, các bác sĩ thường khuyên bổ sung các loại cá trong bữa ăn hàng ngày để tăng cường Omega 3.

4.4. Sử dụng thực phẩm có lợi cho gan

Để tăng cường chức năng của gan, bạn không nên bỏ qua các loại thực phẩm giúp giải độc gan như mướp đắng, củ sen, rau má, cỏ mực, trà xanh.

Nên sử dụng các loại dầu thực vật như dầu hạt lanh, dầu ô liu giúp hấp thu độc tố trong cơ thể và đào thải ra ngoài. Các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch, các loại đậu cũng có tác dụng rất tốt trong việc hỗ trợ tăng cường chức năng của gan.

>> ĐỌC THÊM: Chức năng gan kém nên uống gì để tăng cường?

4.5. Các loại thực phẩm cần kiêng

Theo thống kê của Bộ Y tế, đa số người bị xơ gan là do lối sống thiếu lành mạnh, ăn uống bừa bãi khiến các loại virus dễ dàng xâm nhập vào cơ thể. Bên cạnh việc xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người xơ gan thì việc ăn kiêng cũng rất quan trọng giúp hỗ trợ cho việc phục hồi. mọi người cũng cần tránh những thực phẩm không có lợi cho sức khỏe tế bào gan và cơ thể, đó là:

• Tránh xa đồ uống có cồn
• Không nên ăn mặn
• Hạn chế tiêu thụ thực phẩm giàu chất béo, đồ ăn chiên xào chứa nhiều dầu mỡ.
• Kiêng các loại đồ ăn cay nóng sinh nhiệt gây khó tiêu, nóng gan.
• Không nên sử dụng các chất kích thích có chứa caffeine, hoặc thuốc lá vì khói thuốc khi đi vào cơ thể rất có hại cho gan.

Tổng kết

Hy vọng những thông tin chia sẻ trên đây sẽ giúp mọi người có thêm những kiến thức quan trọng về tình trạng xơ gan giai đoạn 3, chế độ dinh dưỡng cho người xơ gan nhằm hỗ trợ phục hồi chức năng của gan một cách hiệu quả.

Nguồn tham khảo: benhvienthucuc.vn, suckhoedoisong.vn, viemgan.com.vn